Homepage | De Markt
| Portefeuille |
Quotes| Archives | Aanmelden |
Contact
|
|
|
|
|
ANDERE TIJDEN XXXX
(16 december 2020) |
In het vliegwiel van de geldpers thans in de
hoogste versnelling zijn alle trossen los met Frankenbull
beurswaarderingen in galop. Een beurskapitalisatie van
maar liefst $100 biljoen was tot voor kort nog ondenkbaar.
Middels de niet meer te stillen QE lijken we steevast af te
stevenen op een tweede roaring twenties époque, met
(hyper)inflatie en totale schuldverdamping in het
“vooruitzicht”.
Wel deed de Bank of International Settlements
(BIS) in haar jongste Quarterly Review van zich horen met de
waarschuwing: ‘we are moving from the Liquidity to the Solvency
Phase of the Crisis’. De meest serieuze boodschap tot dusver.
Had dat enige uitwerking? Na de voorlaatste waarschuwing in
oktober j.l. kondigde de Fed doodleuk aan QE4 op te starten
alsof dit signaal inhoudelijk niet voor het centrale bankwezen
gold. Het is immers QE, de voortdurende grootschalige verruiming
van de geldmarkt, die deze kwetsbare ‘(in)solventie’ fase heeft
voortgebracht.
Voodoo beleid
Ook hebben de centrale bankiers dankzij dit voodoo beleid zich
“mateloos naadloos” in hun eigen beleidsjas weten te naaien!
Immers, bij afbouw van dit beleid zou onmiddellijk de rente
stijgen en dan zijn de rapen gaar. Intussen zitten we al
opgescheept met ruim $18 biljoen aan negatief renderend
obligatiekapitaal ofwel 27% van het totaal aan wereldwijd
uitstaande obli’s. Een grote menigte geldbeheerders zoals
pensioenfondsen (ca. 70% van het Nederlandse spaarvermogen zit
in pensioenen) verkeren hiermee in uiterst riskante activa. Dit
alles met medeweten van de BIS die als ‘master genius’ vanuit
Basel van “achter de coulissen” souffleert en tegelijkertijd
middels goud swaps probeert de goudprijs onder druk te houden.
Goud dat pensioenfondsen nog steeds niet “in huis” mogen hebben.
Waarom niet?
Goud als permanent dominant strategisch vermogensbestanddeel
Met het vrijgeven van edelmetaal aan de grote banken in 2018 kon
de goudprijs ondanks alle manipulatie op de COMEX vanaf $1.200
weer oplopen tot boven $1.800 thans. De BIS meende de prijs van
het goud (het enige echte geld) via de COMEX manipulaties
redelijk onder controle te kunnen houden. Gezien de
prijsstijging van ruwweg 50% in de afgelopen twee jaar bleek dat
op z’n minst een “matige” inschatting. Tegen de thans totaal
uitstaande schuld van bijna driemaal het mondiale BBP is goud
goedkoper dan ooit. Vergelijk dit met de dollar die is
teruggevallen van 1/35e deel van een ounce in 1971 naar slechts
1/1850ste deel anno 2020. De beursanalisten die je hierover
hoort, zijn schaars! De strategische koopkracht van goud krijgt
pas volledig beslag bij de omslag van het systeem, waarbij de
intrinsieke waarde van “het oude papier” direct tot nul zal
worden afgewaardeerd. Er is nog maar weinig nodig voordat een
zeker “incident” een dergelijke kettingreactie op gang weet te
brengen. Neem bijvoorbeeld “de bewaking” van de yield
(opbrengst) op de 10-jarige Treasury, om te voorkomen dat deze
de grens van “slechts” 1% passeert. Dat lijkt weliswaar
minuscuul maar in het licht van de torenhoge schulden drukt elke
0,1% meer aan rente op de uitstaande schulden. De verwachting in
de markt is dat bij een oploop richting 1,5% er opnieuw sprake
zal zijn van serieuze spanningen op de financiële markten,
direct vertaald in lagere beurskoersen die altijd uiterst
rentegevoelig zijn. |
|
 |
|
Afglijdende sleutelrol dollar
De druk op de dollar is hiervan het signaal. De appetijt om
Amerikaans staatspapier te kopen neemt af en dwingt de Fed
steeds meer stukken op te moeten nemen, zoals de ECB dat doet
met overheidspapier van de zuidelijke staten. Als gevolg daarvan
blijft ook de rente in die regio nagenoeg even laag als in de
noordelijke regio, met als enig resultaat schuldgroei op de
balans van de ECB. Daar komt opgeteld nog veel extra
corona“papier” bij.
Niet te ontkennen valt dat de sleutelrol van de dollar met alle
valuta’s inclusief de euro in het voetspoor steeds verder dreigt
af te glijden als gevolg van: |
-
de onafwendbare stroom aan
monetaire stimuleringsprogramma’s
-
de enorm groeiende uitstaande
staatsschuld met veelal een negatieve yield (opbrengst) is
de laatste 2 jaar opgelopen naar bijna $31 biljoen (opgave
JP Morgan Chase)
-
de groeiende negatieve rentes
op uitstaande leningen
-
de negatieve reële rente
(gecorrigeerd voor inflatie)
-
inflatie indicatief zijn de
vanaf half maart steeds de verder opgelopen futures prijzen
van ijzer, koper, nikkel, aluminium en zink, met gemiddeld
meer dan 50%
-
de nagenoeg totaal verdwenen
risicoperceptie op de financiële markten
-
de ongeëvenaarde ‘margin debt’
(geleend geld tegen onderpand van aandelen)
-
de ongezonde ‘exuberance’ op
de aandelenmarkt
-
de opkoop van staatsschuld en
plaatsing daarvan op de balans van de centrale bank (vestzak
– broekzak voor de staat!)
-
de permanente aandelen”pluk”
door de New York Fed – intussen opgelopen naar bijna $16
biljoen
-
de voortdurende edelmetaal
manipulatieprogramma’s op de COMEX futuresbeurs, waarvan
ruim 95% in unallocated (niet op naam gesteld!) paper gold;
volgens de LBMA wordt daar per dag meer goud verhandeld dan
de totale wereldreserve ter waarde van een slordige $200
biljoen, tegenover een totaal van $11 biljoen fysiek; de
centrale banken hebben niet meer dan $1 biljoen in bezit
(opgave Bullion Star)
-
in deze wanverhouding van gold
short positioning schuilt een evident omslagpunt, dat in
maart j.l. met “intelligent” improvisatievermogen
ternauwernood voorkomen kon worden
-
De honderden tonnen
ongerapporteerde goudaankopen door China, dus zonder enig
rapport aan het IMF of de World Gold Council
-
De almaar groeiende tweedeling
van inkomens wereldwijd die bijvoorbeeld in de V.S. heeft
geleid tot een gemiddeld lager inkomen van $30 per week
vergeleken met 47 jaar geleden, volgens voormalig
Democratisch presidentskandidaat Bernie Sanders.
|
Niet dat deze lijst volledig is maar dit geeft
wel aan dat we hiermee intussen in uiterst troebel water
verkeren, of beter op dun drijfzand zijn beland. Tegelijkertijd
wordt de ernst van deze situatie angstvallig achtergehouden.
Corona had niet op een ongelukkiger moment kunnen komen. De
bloeddruk bij de centrale bankiers moet intussen welhaast op de
“H” van hoogste stand staan.
Met de onderstaande feiten deed de Bank of Amerika (bank “van”
mijn zoon) er zeer recent nog een schepje bovenop: Here is the
full breakdown courtesy of Hartnett, CIO BoA: |
-
$1.3bn: asset purchases by
central banks every 60 minutes since March
-
190: central bank rate cuts in
2020, 4 rate cuts every 5 trading days
-
37: US Treasury MOVE index of
volatility at all-time low this quarter
-
9.2%: lowest global CCC HY
bond yield since Sep'14
-
$2.5tn: issuance of US IG, HY
bonds, leveraged loans in 2020, all-time record
-
$3.4tn: issuance of US
Treasuries in 2020, all-time record
-
$39tn: rise in global equity
market cap from lows (to >$100tn)
-
25.3x: MSCI ACWI equity
12-month forward PE, highest since Mar'00
-
$139bn: record inflows into
global equity funds past 6 weeks (prior peak Jan'18)
-
9730: global equity offerings
(IPOs etc) in 2020…$1.1tn annualized, best year ever
-
2009: 1st time since Q4 '09 (Chart
13) US IPO/secondary issuance higher than S&P 500 buybacks
|
|
Het
betreft al met al een ‘unstoppable tsunami’ aan “gratis” geld
die bijna letterlijk tegen de inflatieplinten klotst. Hiervan
zei de niet onbekende voormalig BIS hoofdeconoom William White,
dat de centrale banken zich hiermee hopeloos in de voet blijven
schieten. In wezen achterhaald nieuws! De Canadees ging verder
door te zeggen dat het monetaire beleid al vanaf 1990 als gevolg
van voortdurend toenemende schuldgroei zorg draagt voor een
steeds grotere instabiliteit in het monetaire systeem. Hij zei
nog net niet: onhoudbaar! Anderzijds gaf hij te kennen dat het
thans evenmin tijd voor bezuinigingen was en gaf overheden in
overweging onder gebruikmaking van de zeer lage rente meer
langjarige leningen aan te gaan. Voorts achtte hij het huidige
monetaire beleid dermate ineffectief dat dit niet tot enige
noemenswaardige economische groei zou kunnen leiden. Dit sluit
weer aan op de woorden van Bill Dudley, voormalig president van
de New York Fed, die zei dat ‘central banks had run out of
firepower whilst the side effects are getting worse’. |
|
Crypto’s
Vanwege het monetaire wantrouwen in de markt en het edelmetaal
manipulatiespel op de COMEX hebben de crypto’s hun opmars
kunnen voorzetten. Vandaar de kersverse waarschuwing van Otto
Schultz op de G-7 die aangaf: ‘It’s clear to me that Germany and
Europe cannot and will not accept its entry in the market while
the regulatory risks are not adequately addressed. We must do
everything possible to make sure the currency monopoly remains
in the hands of states’. Door te subjectiveren met ‘it’s clear
to me’ was hij er kennelijk niet helemaal zeker van.
Digitalisering bestaande munten
Voorts gaan er geruchten om de bestaande munten via de centrale
banken te digitaliseren. Daarmee hebben de centrale bankiers
100% zicht op en financiële controle over het gehele inkomende
en uitgaande geldverkeer. De rol van de centrale banken zou
hierdoor nog meer gewicht krijgen, zonder dat er inhoudelijk ook
maar iets aan de economie gedaan zou kunnen worden, anders dan
QE dope te blijven pompen. Het enige uitzicht dat hiermee tot
dusver werd verkregen is uitstel van executie, maar zonder
uitzicht op enige oplossing. Dat is geen alternatief terwijl het
intussen ‘overall game over’ is!
Wereldmunt
Al jaren gaan er stemmen op te komen tot één wereldmunt onder
auspiciën van het IMF (nog altijd onder dominantie van de U.S.
dollar), die het SDR mandje (Special Drawing Rights) met een
aandeel van 41,73% aanvoert met daarnaast de euro voor30,93% ,
de Chinese yuan voor 10,93% en rond 8% voor het Britse pond en
de Japanse yen, alle beladen met schuld. Dit is niet als een
serieus alternatief aan te voeren. Het is alleszins aannemelijk
dat landen als China, Rusland en India als grootgoud bezitters
daarmee niet zullen instemmen. De Chinese munt geldt binnen dit
mandje nog als één der sterkste ter wereld, merkbaar in de vorm
van de grote interesse voor Chinese financiële waarden als
aandelen en obligaties.
Het ligt juist veel meer voor de hand dat China thans als
nagenoeg grootste economie ter wereld (en groeiend) meer waarde
zal hechten aan een Chinees Bretton Woods concept, waarbij de
Chinese munt via een goudkoppeling de centrale reserverol van de
dollar zou kunnen overnemen. Uiteraard zal de V.S. zulks niet
voetstoots toestaan en ligt het voor de hand dat een
dergelijke variant eerder aan de gang der verdere ontwikkelingen
zal worden “toevertrouwd”, zoniet hierdoor wordt afgedwongen.
Onomkeerbaar centrale bank activisme
Uitgaande van de huidige kennis en wetenschap van vandaag valt
er weinig anders te herleiden dan doormarcheren op het
onomkeerbare doodlopende pad dat door de centrale banken vanaf
de crisis van 2009/9 is ingezet. Dat werd beaamd door Bank of
America’s Europa kredietstrateeg Barnaby Martin die eveneens tot
de conclusie kwam dat het activistisch beleid onveranderlijk
hoofdthema van de centrale banken blijft. Daarmee aangevende dat
er wereldwijd voortdurend diverse kredietfaciliteiten en
programma’s openstaan of worden geïnitieerd om de gigantische
gaten in de uitgaven te kunnen blijven faciliteren. Het gaat
hier altijd om economisch volstrekt improductief kapitaal dat
nagenoeg niets bijdraagt tot de economie! In vaktermen heet dat:
de schuld wordt weg geïnfleerd. Een flinke handicap
daarbij is dat intussen een dikke 90% van alle economieën ter
wereld in een zgn. groeidal verkeren, waarvan meer dan de helft
met “een mingroei” van 6%. Deze “dichotomie” laat zich met een
percentage van meer dan 10% wellicht het sterkste voelen in de
U.K. en dan moet Brexit nog komen. Al met al zou dit proces de
mondiale schuld in verhouding tot het Bruto Product tot boven
300% kunnen opstuwen. Daar helpt geen vaccin meer tegen! Op het
moment dat ergens inflatiedruk opduikt (bij voorbeeld als
gevolg van een inhaalvraag na corona of stijging van de
voedselprijzen), is er nergens een middel om deze stijging met
een renteverhoging te bestrijden. Daarmee staat de inflatiedeur
wagenwijd open. We zouden ons vooral nu leukere “Andere Tijden”
wensen!
Robert Broncel
Copyright, 16 december 2020
NB. deze column wordt ook aan DNB president Klaas Knot
verzonden. |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
