Als we de gemiddelde groei ad 1,3% uit de
Depressiejaren ’30 vergelijken met de gemiddelde groei sinds
2008 dan blijkt deze op nagenoeg het zelfde peil te bewegen.
Alleen WO II wist een keer in dit economisch patroon te brengen.
Laat deze geschiedenis zich niet herhalen!
Tot slot speelt nog een ander probleem en dat
betreft de verslechterende balanspositie bij vele banken. In
essentie houdt een bank deposits aan van hun rekeninghouders die
weer in de vorm van leningen worden uitgezet bij hun
kredietafnemers. Zolang het totaal uitgezette kapitaal binnen
een bepaalde kapitaalratio groter is dan de deposits, heet een
bank solvent te zijn. Een solvente bank beschikt over meer
vermogen dan deze schuldig is aan haar rekeninghouders.
Stel dat een lening niet meer opeisbaar blijkt
dan zal de bank de spaarder of rekeninghouder nog steeds kunnen
terugbetalen. Een andere veiligheidsfactor is de liquiditeit of
wel wat de bank aan kasmiddelen voorhanden heeft. Banken die
hieraan een gebrek hebben, lopen het solvabiliteitsrisico. Dus
een veilige bank is in staat om voldoende kasmiddelen aan te
houden. Kasmiddelen impliceren zowel het fysieke geld in kas
alsook elektronische tegoeden bij de centrale bank. Ongeacht wat
de bank met het geld van hun rekeninghouders doet, zoals
omzetten in obligaties, leningen, hypotheken etc. brengt dat een
zeker risico met zich mee.
Met name de Federal Reserve’s laatste rapport
“Assets and Liabilities of Commercial Banks in the United States”
van begin deze maand vertoonde een sterke “erosie” van de
bankveiligheid. Zo liet dit rapport zien dat het totale
kasvermogen sinds 2014 met ca. 25% is teruggelopen.
Tegelijkertijd zijn de kasdepots met ca. 15% gestegen. Dat is
ronduit een dubbel slechte ontwikkeling. Daar de kwaliteit van
het uitstaande kapitaal onbekend is, tasten we in wezen in het
duister wat betreft de overlevingskansen van zulke banken en dat
ondanks alle pogingen om de banken op te schonen na de val van
Lehman. Er is kennelijk nog maar weinig “bijgeleerd”!
Crypto currencies
Nadat het edelmetaal als gevolg van de bijna
dagelijkse marktmanipulaties grotendeels uit de gratie is
geraakt, blijken de crypto currencies als alternatief
steeds meer aan populariteit te winnen. Echter, de vraag is of
men zich wel realiseert dat dergelijke currencies niet
meer dan een digitale munt zonder enige referentie of
onderliggend fysiek “anker” representeren, enigszins
vergelijkbaar met de tulip mania in de 17e
eeuw (zoveel als de gek er voor wilde geven). In die tijd
bestond er in feite nog geen beleggingservaring in een wereld
die nog maar één aandeel kende van onze roemruchte V.O.C. die
ooit als eerste maatschappij was begonnen met aandelenuitgifte
in 1606 en daarmee de aanleiding vormde tot de opzet van de
eerste beurs ter wereld in 1611. Eén van de redenen tot het
buitengewone succes van de V.O.C.
De vergelijking met de tulip mania is in
zoverre treffend dat de crypto’s vooral worden omarmd door de
youngsters eveneens zonder veel ervaring die er voornamelijk mee
speculeren. Vandaar dat de crypto’s tot de meest volatiele
valuta’s behoren. Slechts een kleine 10% beschouwt ze als een
munt om uit te geven, althans volgens de bevindingen van
professor Gary Schneider van de California State University.
Intussen bezit Bitcoin zelfs een futures markt in
de vorm van the Perpetual Bitcoin/USD Swap Contracts (BitMEX)
met een 100% leverage (hefboom). Als we de route van de tulp
destijds volgen met prijzen van meer dan 10.000 guldens of een
degelijk middenklas huis in die tijd dan heeft Bitcoin nog veel
toekomst. Met de beperking van 21 miljoen stuks (waarom 21
miljoen en hoe sterk is de garantie om er straks niet meer uit
te geven?) blijkt op basis van de huidige prijs ad $2.600 per
stuk de totale “waarde” op slechts $43 miljard uit te komen. Zou
je dit getal afzetten tegen het totaal gemijnde goud uitgedrukt
in geld geschat op $7,5 - $10 biljoen dan heeft Bitcoin nog een
flinke weg te gaan. Ter vergelijking doet de Amerikaanse M2
geldhoeveelheid inclusief bankrekeningen een slordige $13,5
biljoen. Afgezet tegen deze geldhoeveelheid zou Bitcoin zelfs
kunnen oplopen tot een waarde van $47,600 per stuk.
Volgens de geplaatste opmerkingen tijdens het
Bundesbank Policy Symposium “Frontiers in Central Banking –
Past, Present and Future” blijkt er “een strijdplan” te worden
ontwikkeld. Ook in het Amerikaanse Congres gaan stemmen op om de
U.S. Secretary of Homeland Security and Commissioner of U.S.
Customs and Border Protection een plan te laten ontwikkelen om
“de stortvloed” aan crypto’s een halt toe te roepen.
Uiteraard biedt de digitalisering van de munt
voordelen aan de economie, evenwel met “het risico” van
uitschakeling van de functie van de centrale bank als
“regulerend instituut”, zodat de invloed op het monetaire
circuit ophoudt te bestaan. Daarmee verliest een staat “grip” op
wat er in- en uitgaat. Dat zal volgens Jens Weidman, president
van de Duitse Bundesbank, nooit gebeuren met als motief dat
centrale banken veel beter in staat zijn om de prijsstabiliteit
te monitoren in plaats van een ongrijpbare crypto op basis van
algorithmes.
Ook hield Weidman rekening met de mogelijkheid
dat in tijden van een crisis vele bankrekeninghouders hun
rekening zouden liquideren ten gunste van de crypto’s als gevolg
waarvan de banken “droog” zouden kunnen komen te staan. Zonder
deposits kan een bank immers niet functioneren. M.a.w. als er
één instituut crypto’s zou moeten uitgeven dan zijn dat de
banken zelf. Daarmee zal de belangstelling voor de crypto’s
versneld opdrogen.
Tegelijkertijd resteert natuurlijk daarmee wel
het probleem van het verwateren van de koopkracht van de
papieren fiatmunt zoals we die de afgelopen eeuw na de
oprichting van de Federal Reserve in 1913 hebben mogen meemaken. |