Header

Columns 2017

2016

2015 2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

"SPROOKJESWERELD III"
(20 mei 2017)

De mogelijke aanzet tot ‘the elephant’s impeachment’ - die z’n voorganger Obama ‘nothing else but a bullshitter’ noemde (People Magazine) - bracht sinds langere tijd weer beroering op de beurs.


historische foto van de machtswisseling

Met alle bij inauguratie door Trump gelanceerde voorstellen zoals belastingverlagingen, verbetering van de werkgelegenheid en grote infrastructuur plannen ontstond er een flinke juichstemming. Zijn huidige staat van dienst heeft nog nauwelijks meer “opgeleverd” dan voorhoedegevechten en schermutselingen met de FBI met mogelijk ernstige gevolgen.
 

Tot dusver viel er op de beurs niets anders waar te nemen dan een ontkenning van Trumps gestuntel en evenmin van het pijnlijke monetaire klimaat (sinds QE en rentebeleid) waarin de economie zich sinds 2008 bevindt. Sinds die tijd wordt er gesproken van een soort status quo waarin de economie niet meer over de ruimte beschikt om daadwerkelijk tot effectieve groei te kunnen komen zoals dat nog vóór 2008 het geval was. Het “status quo” verhaal is dat het economische beleid van de 70 jaar vóór 2008 nog even relevant zou zijn als erna. Maar ondanks de extreem lage rente werkt het stimuleringsvliegwiel van vóór 2008 niet meer. Het rentewapen is met de gigantische schuldstijging onbespeelbaar geworden.

 

Elk procent renteswing naar beneden leidt tot een negatieve rente en elk procent naar boven tot economische contractie vanwege het gebrek aan meer beschikbare beleidsruimte. Daarboven zou elke rentestijging eveneens een nieuwe bijdrage leveren tot aangroei van de staatsschuld die thans tot meer dan $20 biljoen (12 nullen) is opgelopen. Dat is the inconvenient truth waarin het monetaire en economische bestel sinds 2008 verkeert, eigenlijk al ingeleid door de ondergang van Bear Stearns nu juist 10 jaar geleden. Om economische stagnatie te voorkomen is het zaak om de comapatiënt nog zoveel mogelijk aan het infuus te houden, zonder de beoogde economische groei te kunnen bewerkstelligen en daarmee een begin met de schuldaflossing te maken. Het bijdrukken en lenen van geld annex een lage rente draagt zichtbaar niet bij tot consistente economische (productiviteits)groei.
 

In het bedrijfsleven zie je dat terug in lagere investeringen en meer aandeleninkoop die juist niet productief gericht zijn. Sterker, dit leidt tot het plegen van een groeiende aanslag op de economische toekomst, terwijl een plan B niet voorhanden is! Inmiddels weten we dat het Keynes concept compleet mislukt is maar zowel in de V.S., Europa als Japan is men te bang om dat toe te geven. Onderstaande beelden geven nog eens weer wat de richting van de beweging is.

Het rentebeleid van de Fed is in wezen van aanvang af arbitrair geweest maar werd sinds 2008 duidelijk zichtbaar nadat het monetaire verruimingsbeleid een min of meer omgekeerd evenredig resultaat opleverde. “Elk nadeel heb z’n voordeel”. Dit “plaatje” zou voor toekomstige monetaire beleidsmakers in elk geval een wake up call moeten zijn die op elke monetair/economische faculteit aan de orde zou moeten worden gesteld!

Zo is het individuele inkomen in termen van de reële koopkracht al sinds de jaren ’80 aan het dalen. Het ruimere monetaire beleid werd destijds al eerder door oud-president Reagan ingezet “geholpen” door een daling van de dollar die klaarblijkelijk ook toen al niet ‘as good as gold’ (Nixon) bleek te zijn. In die tijd (jaren ’70 en ’80) stelde de Amerikaanse staatsschuld nog weinig voor.
 

Teneinde de verworven welvaart te behouden heeft het Amerikaanse publiek in de hoop op betere tijden zich zeer fors in de schuld gestoken. De consumptieve uitgaven maken voor ongeveer 70% deel uit van wat er omgaat in het Amerikaanse economische circuit.

Zonder die schuldoploop zou de Amerikaanse economie hopeloos zijn achtergebleven.

Het behoeft geen betoog dat de opgenomen schuld het verschil maakt tussen het inkomen en de “verwachte” levensstandaard. Deze ontwikkeling opgeteld bij de staatsschuld vormt een weinig aanlokkelijk toekomstperspectief, zeker nu ook nog het BBP aan het terugvallen is naar 0,7% in het eerste kwartaal terwijl de persoonlijke uitgaven het laagst waren sinds 2009. Daarbij wordt er nog steeds tegen de klippen op geleend, zichtbaar o.m. in de sterke groei van de ‘subprime’ studenten- en autoleningen nu op een totale hoogte van $2,6 biljoen (ook weer gebundeld!).

De vraag in het midden van deze chart is natuurlijk sarcastisch bedoeld! Hoewel de boven geschetste situatie bepaald niet nieuw is, gaat hiervan wel een steeds grotere dreiging uit resulterend in die onafwendbare mondiale monetair/economische valkuil.
 

In een geheel ander ‘Umfeld’ is de voortgaande troepen- en materieelopbouw langs de Russische westgrens even opvallend zonder dat daartoe van Russische zijde aanleiding wordt gegeven. De bezetting van de Krim en de schermutselingen in de Oekraïense Donbas gelden hiertoe evenwel als “Leitmotiv”. De Russen voelen zich wel gedwongen om uiteraard “passende” maatregelen te treffen en beschouwen deze opbouw als “sterk” provocerend. Om de verdere opbouw in Oost-Europa te faciliteren worden er intussen ook vijf opslagruimtes gecreëerd w.o. één in ons landje. Nog altijd lijkt het ander het gevolg van het één te zijn. Immers, hoe hou je “de meute” beter in bedwang dan middels oorlogsdreiging dan wel een feitelijke oorlogvoering als het onverhoopt tot een omslag met ver om zich heen grijpende gevolgen mocht komen
 

Dit in weerwil van de schending van de overeenkomst in 1997 tussen Rusland en de NAVO, bekend als de Russia-NATO Founding Act, waarbij binnen the current and foreseeable security environment werd afgesproken geen troepen te stationeren aan de Russische westgrens. Sterker, er was in die tijd in dat kader zelfs sprake van een eventuele Russische toetreding tot de NAVO.  Overigens gold ook nog de eerder gemaakte afspraak tussen voormalig partijleider Gorbatchov en Reagan om de vrijgekomen satellietstaten (Baltische staten, Polen, Hongarije, Bulgarije en Roemenië alsmede Oekraïne) geen onderdeel te laten worden van de NAVO noch de EU als breekpunt in de vrijgave van Oost-Duitsland. Wie is hier nu eigenlijk “de verneukte partij”, afgezien van de sancties?
 

Voorts is het ook interessant te weten wie die Amerikaanse schuld van $20 biljoen voor z’n rekening heeft genomen? China en Japan met elk ruim $1 biljoen zijn de grootste crediteuren. Zie hieronder het overzicht afkomstig van de Visual Capitalist, een Canadees nieuwsforum.

 DEBT HELD BY THE PUBLIC

“Debt held by the public” is the most interesting of these, and it can be further broken down:


 

*Note: Data for Fed is for marketable securities only. All data in this table from September 2016.

*Note: About 43% of all debt held by the public is actually owned by foreign governments, corporations, and individuals.

De grootste druk op uiteindelijke schadeloosstelling zal uiteraard vanuit het buitenland komen, met China als belangrijkste factor.
 

Van een veel grotere omvang zijn de derivaten die Warren Buffett al eerder omschreef als financial weapons of mass destruction. Je hoort er bar weinig over en dat vinden de 25 grootste banken in de V.S. wel prima, zodat er ook zo weinig mogelijk opening van zaken over wordt gegeven. Deze banken blijken volgens het laatste kwartaalrapport van de OCC (Office of the Comptroller of the Currency) een derivatenbestand te hebben uitstaan ter grootte van een slordige $222 biljoen of ruwweg 11 maal het Amerikaanse BBP. Zo lang de beurs zich “netjes blijft gedragen” en de economie zich in rustig vaarwater bevindt, zal dit “ingenieuze spelletje” zonder een eventuele ‘misfit’ kunnen worden voortgezet.
 

Men bedenke evenwel dat de (hypotheek)derivaten een grote rol speelden in de financiële crisis in 2008, waarbij de Amerikaanse belastingbetaler genoodzaakt was grootschalig bij te passen. Dit alles als gevolg van het feit dat de too big to fail banken in hun desperate efforts alles in het werk stelden zo veel mogelijk winst binnen te halen, waarvan een flink deel aan bonussen opging.
 

Wanneer je een aandeel koopt, koop je een stukje bezit in een bedrijf. Of wanneer je een obligatie koopt, verwerf je een stukje lening maar wanneer je een derivaat koopt, koop je eigenlijk “lucht” of beter een soort weddenschap gericht op een ontwikkeling die wel/niet zal plaatsvinden. Hierbij gaat het dikwijls om complexe en wederom versneden producten.
 

Een derivaat is een financieel instrument met een prijskaartje dat is afgeleid van de onderliggende vermogensbestanddelen. Een derivaat op zich is een contract tussen twee of meer partijen op basis van die onderliggende bestanddelen. De waarde ervan wordt bepaald door de fluctuaties in die betreffende bestanddelen zoals aandelen, obligaties, commodities, valuta’s, marktindexen, rente and what have you.
 

Volgens financieel expert Jim Rickards houdt Warren Buffett  uit vrees voor een nieuwe slachting tientallen miljarden achter de hand om vervolgens nadien de krenten uit de pap te kunnen halen. Tevens acht hij de beurzen heavily overpriced and completely disconnected from the hard economic data!
 

Alles bijeen genomen een stout en ontegenzeglijk zeer sterk sprookje!
 

Robert Broncel

Copyright, 20 mei 2017
 

PS. deze column wordt ter informatie mede verzonden aan bankpresident Klaas Knot van DNB die “in dit stuk” ook al langere tijd kritisch is komen te staan.

 
 

 

<< vorige

volgende >>

 

 
 

Disclaimer Portefeuille 

Hoewel alle berichtgeving alsmede de fondsprofielen met de grootste zorg worden samengesteld en uitgebracht, kunnen geen waterdichte garanties worden verstrekt. Wel wordt de berichtgeving vanuit eigen bron zowel als van externe professionele research pas na due diligence naar buiten gebracht. De deelnemer is te allen tijde zelf verantwoordelijk voor de opvolging alsmede de aan- en verkoopbeslissingen die hij/zij hieraan ontleent. 

Het portefeuillebeheer blijft onder het ressort van Robert Broncel, waarbij de deelnemer de vrijheid heeft al dan niet opvolging te geven aan de aanwijzingen ter zake. Het kan voorkomen dat door onvoorziene omstandigheden berichten te laat worden opgenomen zonder dat hiervoor verantwoordelijkheid kan worden genomen. Voorts zal de waarde van de portefeuille fluctueren en kunnen er nooit garanties voor de toekomst aan worden ontleend. 

Het intellectueel eigendom van de portefeuille, analyses en copyrights liggen bij Robert Broncel. Verder mag er zonder toestemming NIETS van deze site worden gekopieerd of op de een of andere wijze elders worden weergegeven.

2016 © Robert Broncel