Header

Columns 2015 2014 2013 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004

MOSTERD NA DE MAALTIJD
(17 oktober 2012)
 

Hoewel de EU al meerdere malen op het Nobel Prijslijstje stond moest het tot 2012 duren voordat de Vredesprijs uiteindelijk kon worden uitgereikt. Velen waren verbaasd vanwege het moment waarop de eurozone op kraken staat en woedende massa’s in diverse steden in Zuid-Europa de straat op gaan omdat ze worden kaalgeschoren. De internationale media reageerden met enige stomheid.

 

Hoe het verder moet met de moeder aller bubbels weet niemand anders dan door er grof waardeloos geld tegen aan te gooien in de hoop daarmee zoveel tijd te kopen dat de problemen zich vanzelf weer oplossen, natuurlijk niet meer dan wishful thinking. In Oslo werd gememoreerd dat het niettemin de moeite waard was op de ingeslagen weg door te blijven gaan. Hiermee wordt het huidige beleid als het ware nog eens onderschreven.

 

Mosterd na de maaltijd

In de Britse Telegraph deed columnist Iain Martin deze uitreiking af als ‘beyond parody’. Voorts vroeg hij zich af of Europa zelf wel het fundament voor de vrede sinds WO II had gelegd. Hij stelde dat het de Britten en de Amerikanen waren die vrede in Europa gebracht hadden. Natuurlijk zullen we de geallieerden altijd dankbaar blijven maar anderzijds zijn de fundamenten voor de eenwording gelegd door iconen als Robert Schuman, Jean Monnet in de jaren ’50 en verder inhoud gegeven door president De Gaulle van Frankrijk en bondskanselier Adenauer van toen nog West-Duitsland. Eigenlijk zou je hen deze prijs moeten opdragen.

 

Immers, was het na 1990 niet de structuur van de Europese Monetaire Unie die de credit booms in de perifere PIIGS heeft veroorzaakt? En waren het niet de huidige politici die nu  met samengeknepen billen proberen de totaal uit de hand gelopen ontwikkeling met totaal zinloos aangebrachte noodverbanden te redden? Had er niet in een veel vroeger stadium halt en front moeten worden gemaakt? Nu hoor je in de zuidelijke landen kreten dat de sociale orde en de democratie op het spel staan (Griekenland, Spanje en Portugal). Kortom, de Nobelprijs komt op een moment dat de EU op een regelrechte ramp afstevent.

 

De motivatie van het Nobelcommittee was evenwel: ‘we want to focus on what has been achieved in Europe in terms of peace and reconciliation and not let the continent go into disintegration again because it means the emergence of extremism and nationalism’, vertaald: we willen focussen op wat is bereikt in termen van vrede en verzoening en het continent niet in desintegratie laten vervallen, omdat dit extremisme en nationalisme uitlokt. In Oslo is men niet ten onrechte bevreesd voor het uiteenvallen van de EU en zal de vredesprijs meer moeten worden beschouwd als een aanmoedigingspremie.

 

Onomkeerbaar

Gedane zaken nemen geen keer. Zo werd in het gerenommeerde zakenblad Fortune een artikel gewijd aan een rapport uitgebracht door de bekende Britse econoom Roger Bootle, die  buiten zijn gegronde eurotwijfels feilloos de dotcom en de huizen bubbels wist te voorspellen.

 

Bootle is overtuigd van een partial breakup binnen de eurozone en ziet de zuidelijke landen terugkeren naar hun oorspronkelijke valuta’s. Hij won met zijn essay ‘Leaving the Euro, a Practical Guide’, de prestigeuze Wolfson Economics Prize met antwoord op de vraag op welke wijze het economisch proces het beste kan worden begeleid wanneer ledenlanden uit het europact treden. Hij gaf hiervoor een heldere blauwdruk af. Het voert te ver hierop in detail in te gaan maar wel om de hoofdlijnen aan te geven. Hij schetst daarin een scenario dat  er nog leven is na de monetaire zondvloed. Ergo, hij brak een lans voor een exodus van de zwakke landen uit de euro als enige oplossing om uit de malaise te komen. Hij noemde de euro in dit kader a depression making machine.

 

Enige oplossing

Wat hij onze huidige politici hoogst kwalijk neemt is hun kortzichtigheid door aan te sturen op bezuinigingen zonder veel oog te hebben voor groeiherstel. Juist het verlaten van de euro is de enige manier om die groei weer nieuw leven in te blazen en to get Europe out of this mess. Hoe eerder hoe beter, alle in het leven geroepen steunfondsen ten spijt.

 

Natuurlijk zal een en ander niet van een leien dakje lopen met reeksen aan faillissementen, gigantische defaults van overheidsschulden en waarschijnlijk de nodige beurspaniek tot gevolg. Maar ja, dat is toch al niet meer te vermijden. Pijnlijke beslissingen zullen straks hoe dan ook worden afgedwongen. De zwakkere naties hebben geen enkele kans van overleven door binnen de euro te blijven. Met meer dan 100% schuld afgezet tegen het BBP is de kans op overleven verkeken.

 

De crux zit ‘em in de concurrentiekracht die in de zuidelijke landen ver te zoeken is vergeleken met de noordelijke Europese landen. De scheve concurrentieverhoudingen die Bootle inschat op 30 tot 40% ten opzichte van core landen zullen middels fors lagere lonen, hogere belastingen en forse beteugeling van de overheidsuitgaven recht getrokken moeten worden. Als de perifere landen binnen de euro willen blijven dienen ze hetzelfde te doen zonder dat dit soulaas biedt. Immers, de rentebetalingen en aflossingen in euro’s zullen blijven staan, terwijl de belastinginkomsten ondanks de verhogingen blijven dalen. M.a.w. het wordt onmogelijk voor deze landen om aan hun verplichtingen te blijven voldoen. Een onmiddellijke ‘exit’ zou zowel het schuldprobleem als het concurrentieprobleem in één keer kunnen oplossen.

 

Op het moment van loskoppeling zou de “neuro” sterk stijgen tegenover de zuidelijke valuta’s en ook tegenover de dollar. Dat is dan ook het meest heikele punt voor de noordelijken staten.  Om die reden wordt de euro liefst toch maar zo lang mogelijk in stand gehouden. Ze zullen anderzijds voor een slordige 70% op de uitstaande leningen moeten afschrijven maar daarmee is dan wel de bodem van de put in zicht gekomen. De nationale schuld van de PIIGS wordt omgezet in de locale valuta. Maar in wezen was daar de euro een zekere fictie.

 

Om verdere kapitaalverdamping te voorkomen zou ook de bankensector op de locale valuta moeten overschakelen. Anders ligt dat voor internationaal opererende bedrijven die niet in staat zullen zijn hun leningen middels de locale valuta terug te betalen. Ze blijven wel verplicht in de euro te blijven. Bootle ziet dit een beetje als de bottleneck van de euro exit. Ook zal een ‘exit’ vanwege de duurdere import een flinke inflatie bewerkstelligen. De lonen zouden daardoor weer een stuk(je) kunnen stijgen. Bootle verwacht dat de valutaval voor Griekenland op 55% uitkomt, voor Spanje en Italië op 40% en voor het Ierse pond op 25% of anders gezegd: de verarming zou dan op deze percentages neerkomen. Maar ook een land als Frankrijk zal het ondanks of beter dankzij Hollande niet droog houden (RB).

 

Volgens Bootle zal er na deze economische dreun een situatie van stabilisatie optreden met groei “in de verlenging”, gedreven door een stijgende export. De noordelijke landen zouden weliswaar lijden onder een duurdere valuta maar weer profiteren van een goedkopere import. Bootle sluit af met een 2-tal opmerkingen:

 

  • achteraf zal blijken dat de politici het volstrekt bij het verkeerde eind hebben gehad

  • uiteindelijk wint de werkelijkheid.

 

Maar het blijft vooral zwemmen in sterk stromend water met onderweg de nodige draaikolken. De mij vaak gestelde vraag hoe lang deze doodsstrijd nog moet duren laat ik over aan Nigel Farage, leider van de Britse onafhankelijkheidspartij (zie onderstaande video).

 

Interessant is om hiertegen Wolfgang Schaüble’s ‘Master plan’ af te zetten dat hij dit weekend in Singapore lanceerde. Daarbij ging hij er van uit dat Griekenland uit vrees voor een kettingreactie binnenboord moet blijven en Brussel met meer bevoegdheden dient te worden uitgerust. Dit is allemaal niks nieuws. Alleen nieuw is dit nieuws uit de mond van één der meest kritische lieden binnen de eurozone te moeten vernemen. Bovendien, hoe harder wordt geroepen dat de eenheid bewaard dient te blijven, hoe groter het brokkenrisico de facto al is. Schaüble geeft hiermee juist aan hoe groot de nood is gestegen zonder met een adequate oplossing te komen. Honi soit qui mal y pense!

 

Robert Broncel

Copyright, 18 oktober 2012

 
 

<< vorige

volgende >>

 

 
 

Disclaimer Portefeuille 

Hoewel alle berichtgeving alsmede de fondsprofielen met de grootste zorg worden samengesteld en uitgebracht, kunnen geen waterdichte garanties worden verstrekt. Wel wordt de berichtgeving vanuit eigen bron zowel als van externe professionele research pas na due diligence naar buiten gebracht. De deelnemer is te allen tijde zelf verantwoordelijk voor de opvolging alsmede de aan- en verkoopbeslissingen die hij/zij hieraan ontleent. 

Het portefeuillebeheer blijft onder het ressort van Robert Broncel, waarbij de deelnemer de vrijheid heeft al dan niet opvolging te geven aan de aanwijzingen ter zake. Het kan voorkomen dat door onvoorziene omstandigheden berichten te laat worden opgenomen zonder dat hiervoor verantwoordelijkheid kan worden genomen. Voorts zal de waarde van de portefeuille fluctueren en kunnen er nooit garanties voor de toekomst aan worden ontleend. 

Het intellectueel eigendom van de portefeuille, analyses en copyrights liggen bij Robert Broncel. Verder mag er zonder toestemming NIETS van deze site worden gekopieerd of op de een of andere wijze elders worden weergegeven.

2011 © Robert Broncel