In vogelvlucht
Nog even in vogelvlucht. De Amerikaanse
schuldencrisis heeft de euro euvelen feilloos bloot gelegd. Van
de banks too big to fail zitten we in Europa nu in de
fase van landen too big to save, voortwoekerend vanuit
Griekenland. Het land kent een staatsschuld met een
omvang van een slordige €330 miljard, op het oog niet
dramatisch maar wel als die schuld 133% van het BBP bedraagt en
ook vanwege het nog steeds oplopende begrotingstekort van €30
miljard op jaarbasis en ook vanwege het dalende BBP met een
krimp van meer dan 7%. Middels de krimp en het begrotingstekort
resulteert een en ander in een direct verder oplopende
staatsschuld. In de Griekse mythologie kende men al het “Vat der
Danaïden vullen” ofwel een bodemloos vat vullen.
Belastingverhogingen alsmede bezuinigingen zuigen
alle koopkracht weg met als resultaat een snel stijgende
schuldratio, stakingen en sociale chaos. Om die te beteugelen
gaat er tot dusver goed geld naar kwaad geld om nadien te
vernemen dat daarvoor ook wapens en goud worden gekocht. Vreemd
genoeg hoor je hierover “buitenskamers” verder maar weinig!
“Leuk rapport”
Volgens een recent rapport van Goldman Sachs
“State of the Market” ligt er bij Europese banken voor een
totaalbedrag ad €18 biljoen (twaalf nullen) aan zgn. triple-A
derivaten en staatsschuld met een dekking van 3,5% op de plank.
Dus als die dekking middels een afwaardering van 3,5% wegvalt
dan is dit vermogen geheel verdampt.
Ook zou volgens dit rapport 33% (indien juist
“valt dit mee”, RB) van dit gigantische bedrag een directe
infectie op Amerikaanse banken veroorzaken. Intussen dient er in
Europa zoals ook in de V.S. voor honderden miljarden aan oude
schuld te worden geherfinancierd. Immers, waar steeds meer
schuld bij een dalende groei, afnemend vertrouwen en lagere
ratings dient te worden geherfinancierd zal de rente oplopen en
dan wordt het einde verhaal. Hoewel, als de ratings overal “in
concert” dalen dan zou in theorie de rente zelfs op stand “0”
kunnen worden gehouden. Het is maar net hoe je elkaar nog langer
voor de gek wilt blijven houden.
Schuldendrama’s
Zo staat er in Italië voor dit jaar nog voor ruim
€190 op de herfinancieringsrol. Een “pluspuntje” is dat het
begrotingstekort “maar” 3,9% van het BBP bedraagt maar dient wel
bij de staatsschuld van €1,9 biljoen te worden opgeteld.
“Minpuntje” is dat het Italiaanse BBP al sinds toetreding tot de
euro nauwelijks meer is gegroeid. De broekriem aanhalen
resulteert direct in negatieve groei. Berlusconi heeft al genoeg
moeite “z’n eigen broek op te houden”. Met een overheidsschuld
van ruim 120% van het BBP evenmin een weinig rooskleurig
vooruitzicht.
Voorts zit Ierland opgescheept met ruim €148
miljard schuld of 96% van het BBP, Portugal met €160 miljard of
93% van het BBP en Spanje met bijna €640 miljard met slechts 60%
van het BBP (zelfs onder dat van ons land) maar met nog
aanzienlijke ongerealiseerde bankverliezen. Voorts dreigen ook
landen als Frankrijk met een 85% schuldquote van het BBP en
België met bijna 100% hun AAA-status te verliezen. Geen wonder
dat de rating bureaus (voor zover ze die aanduiding nog
verdienen) onder de huidige omstandigheden overuren maken.
Volgens de Bank of International Settlements
(BIS) in Basel staat er thans een PIIGS schuld uit van ruwweg
€4,3 biljoen met een buitenlandse exposure van ruim 70%,
vergelijkbaar met de gezamenlijke schuld die nu bij de
Amerikaanse staten uitstaat. Hoewel, dat is nog maar een
schijntje vergeleken met de $200 biljoen aan derivaten die bij
Amerikaanse banken uitstaat of wel een derde van het geschatte
totaal ad $600 biljoen. De BIS meldde tevens dat Franse banken
voor €92 miljard aan Griekse stukken op de plank hebben liggen,
Duitse banken voor “slechts” €69 miljard, Amerikaanse banken
voor €30 miljard en Britse banken voor bijna €15 miljard. We
hebben het dan alleen over Griekenland.
Nemen we bijvoorbeeld ook nog even Spanje bij de
kop dan ligt er bij Bitse banken een slordige €36 miljard op de
plank, bij Amerikaanse banken voor €133 miljard, bij Franse
banken €160 miljard en bij Duitse banken zelfs voor €175
miljard. Totaal staat er tot dusver in Spaanse schuld €1 biljoen
uit. Gezien de mondiale bancaire verwevenheid zal een Griekse
default direct tot een ripple quake (oppervlakte
beving) met catastrofale gevolgen leiden.
Alleen indien de Amerikaanse Fed te hulp zou
schieten zou dat nog voor een tijdelijke “verlichting” kunnen
zorgen, ook al leidt dit slechts tot uitstel van executie. Dat
impliceert dan wel een verdere verzwakking van de dollar, waarin
op straffe van straffe exportproblemen in feite alle valuta’s
dienen mee te gaan, dus opnieuw wereldwijd bijdrukken!
Volgens professor Willem Buiter van Citibank zou
Duitsland thans het enige land binnen de G-7 zijn dat (nog) een
triple-A status verdient. Maar door al het gehannes in Brussel
blijkt ook dit land volgens Bloomberg vorige week slechts €4,55
miljard van een totaal ad €5 miljard te hebben kunnen ophalen
tegen een gemiddelde rente van 2,25% terwijl de rentevoet in
september nog op 1,8% stond. Een veeg teken! Vandaar dat in
hetzelfde bericht vermeld stond: ‘this auction mirrors increased
nervousness, while demand endures in a volatile market’ (hierin
weerspiegelt zich de toegenomen nervositeit onder druk van de
vraag in een volatiele markt).
De ECB zit gevangen tussen een stop op de inkoop
van knoflookschulden dan wel de geldpers openzetten hetgeen niet
is toegestaan. Alleen de Fed zou bijgevolg als ‘lender of last
resort’ kunnen optreden. Een nieuwe geldpers zal dan wel
“bijgekocht” moeten worden. Het Stabiliteitsfonds is niet meer
dan een politieke vondst!
Bestuursvoorzitter Ackermann van Deutsche Bank
liet zich na de laatste bankiersconferentie in Frankfurt
ontvallen dat “het een publiek geheim is dat talloze Europese
banken het niet zouden overleven indien het op de balans staande
schuldpapier zou worden afgewaardeerd tot de ‘mark to market’
(actuele) marktwaarde”. Niet meer dan een wagenwijd open staande
deur!
|