|
|
|
|
|
BITCOIN -
BUBBEL(?)
(30 november 2017) |
|
Naarmate Bitcoin’s parabolische opmars
onstuitbaar lijkt, is deze hype intussen wereldwijd nonstop in
de spotlight komen te staan. Mij is verweten nooit de crypto’s
te hebben aanbevolen, maar niet zonder redenen. Hoe dan ook
blijken deze vooralsnog in variërend sterke mate het voordeel
van de twijfel te hebben.
Het zijn vooral de jongere generaties die deze nieuwe geldsoort
zonder voldoende kennis van de rol van het geld omarmen. Het
enthousiasme voor Bitcoin wordt toegeschreven aan het relatief
geringe aantal dat wordt uitgegeven. Hoe lang blijft die limiet
onaantastbaar? Bitcoin is geen uitvinding van “onze lieve heer”
maar van mensenhanden maar er kleven meerdere vraagtekens aan.
Producten en diensten worden thans nog nauwelijks in Bitcoin
aangeboden. |
|
 |
|
Koopkracht wordt o.m. ontleend aan datgene wat je
verdient plus reserves plus je toekomstige uitkeringen maar ook
aan een significante onderliggende referentiewaarde die de
crypto’s missen. Voorts hebben we het over een ‘cyber currency’.
Wat doe je er mee als het licht uitvalt als gevolg van een
Electro Magnetic Puls (EMP) die thans zowel in de V.S., Rusland,
China en zelfs in Noord-Korea verder wordt ontwikkeld? Spaart
veel verwoestingen maar met groter verlammende gevolgen.
Tenslotte, wil Bitcoin ooit de rol van het interbancaire
fiatgeld overnemen dan zal dat nadrukkelijk in de geldschepping
(kredietsfeer) liggen, het domein van de centrale bank en
overheid. Die “match” is een brug te ver en kan alleen met een
overheid in controle. Intussen verscheen er een druk
bediscussieerde chart die de vele bubbels uit het verleden in
kaart heeft gebracht.
Voor Bitcoin gelden meerdere ‘inconvenient truths’: |
▪
|
Op basis van de prijsdynamiek heeft
Bitcoin alle schijn van een bubbel die wordt veroorzaakt
door extreem hoge verwachtingen zonder een enkele
parameter versus de prijsontwikkeling; zo vormt een
snelle prijsstijging bepaald geen basis voor een
investeringsconcept |
▪
|
Goud en zilver hebben onder de meest
uiteenlopende omstandigheden sinds 5.000 jaar alle
koopkracht”uitputtingsslagen” weten te doorstaan;
Bitcoin is met 13 miljoen bezitters net toe aan 3.000
dagen |
▪
|
Bij afwezigheid van een zichtbare relatie
tussen enige financieel/economische onderliggende
parameter en Bitcoins prijsdynamiek is geen enkele
analist in staat geweest om een fundamentele waardering
van Bitcoin te kunnen onderbouwen; de dagelijkse soms
zeer forse koersuitslagen demonstreren dit gebrek aan
referentie onmiskenbaar |
▪
|
In een bubbel blijkt iedereen te kopen in
de veronderstelling dat elke koper altijd weer nieuwe
kopers vindt met het oogmerk alsnog mee te kunnen
liften; een goed voorbeeld hiervan was de tulpenmanie in
1634/7 toen je aan het eind van de rit voor één tulp
zelfs een knap pand kon kopen of de dotcom bubble
waarbij de NASDAQ in anderhalf jaar tijd op een stand
van 1.500 punten doorstoomde naar bijna 5.200 punten om
vervolgens terug te vallen naar de 1.200 punten |
▪
|
Alle modaliteiten in cyberspace zijn
gevoelig voor hacking dus ook de crypto’s; naar
in de wandelgangen wordt beweerd is de blockchain
technologie voortgekomen uit de schoot van de NASA en
door een anonyme groep onder de naam van Satoshi
Nakamoto (hoe obscuur wil je het hebben?) vervolgens
vertaald naar de praktijk van Bitcoin; je kunt dus het
risico van misbruik niet per sé uitsluiten zo is al
gebleken. |
|
|
Het heeft er alle schijn van dat Bitcoin c.s. het
gevolg en bijproduct is van de voortdurende prijsmanipulaties
van het edelmetaal dat niettemin onder de huidige
marktomstandigheden de barometerfunctie van ons vigerende
monetaire bestel blijft vervullen. Anders zouden “de operaties”
op de Commodity Exchange (COMEX) in New York immers overbodig
zijn!
Gegeven de ervaringen met het edelmetaal kun je er gevoeglijk
van uitgaan dat op goed moment ook Bitcoin zal worden aangepakt,
domweg omdat deze straks zoals het edelmetaal te veel voor de
voeten van het centrale beleid zal gaan lopen. Fed president
Jerome Powell liet intussen weten Bitcoin (nog) niet als een
gevaar te zien gezien de vooralsnog geringe marktomvang. Echter,
de meeste revoluties kenden aanvankelijk ook “een geringe
marktomvang”. Maar intussen heeft de Fed het zelf al over
‘serious financial stability issues’.
Je kunt natuurlijk wel stellen dat ons huidige monetaire systeem
z’n langste tijd gehad heeft en de tijd meer dan rijp is voor
een ander systeem maar dan zal dat systeem tenminste een nieuw
anker- of referentiepunt dienen te bezitten. Bitgold heeft zich
al aangediend.
Op onderstaande bubbel chart met bubbels uit lang vervlogen
tijden blijkt Bitcoin in de zeer korte tijd van haar bestaan
intussen al bijzonder hoog te scoren! De bubbels waren het
gevolg van het feit dat de marktwaarde ‘way out of sinc’ was met
de intrinsieke waarde. |
|
 |
|
Het is de verdienste van Russisch econoom
Kondratieff (1892 – 1938) geweest om het steeds weer opnieuw
manifesterende gebrek aan realiteitszin binnen het
kapitalistische bestel aan de kaak te stellen. Zo steekt de
irrationele exuberantie van Bitcoin sinds 2010 in dit kader wel
bijzonder schril af tegen de onwaarschijnlijk hoge maar toch
“miezerige” S&P stijging met ca. 190% sinds het Lehman débâcle
in 2008. Was de beursstijging een gevolg van de verruiming van
de geldhoeveelheid (QE) en de opkoop van staatsobli’s om de
financiële ‘comfortzone’ in stand te houden, wat is dan de
verklaring voor de eclatante stijging van Bitcoin? Naast
alternatief voor het gemanipuleerde edelmetaal wordt Bitcoin ook
als alternatief voor het van overheidswege gecontroleerde en
“uitgewoonde” fiatpapier gezien. |
|
 |
|
Binnen de boven geschetste context valt er voor
de rol van Bitcoin als signaalfunctie beslist wel iets te
zeggen, zeker als een evidente motie van wantrouwen tegen het
huidige monetaire beleid. De opkomst van de vele alternatieve
cryptomunten (ruim 900 wordt thans gefluisterd) versterkt niet
alleen de geloofwaardigheid maar maakt ook duidelijk dat de
uitgevende partijen er eveneens garen bij spinnen en de
populariteit ervan verder zullen doen opstuwen!
Bitcoin heeft het grote voordeel vooralsnog geen prooi te zijn
van manipulatie van enige centrale bank met een systeembank als
“handlanger” zoals bij goud en zilver het geval is. Je zou
kunnen zeggen dat Bitcoin min of meer de rol van het digitale
goud vervult.
Bitcoin kan dus worden nagegeven dat het geen mogelijkheid biedt
tot het opnieuw “uitwonen” van de koopkracht, geen ‘counter
party risk’ kent en zich vooralsnog buiten “de lange arm” van
enige centrale overheid bevindt. Als zodanig kan het evenals
edelmetaal als ‘sound money’ en niet als ‘easy money’ (fiat
papier) worden aangemerkt. Echter, zonder een degelijk
onderliggend referentiekader dienen de crypto’s juist wel als
fiatvaluta te worden aangemerkt.
Bitcoin heeft het voordeel dat transacties vele malen sneller
verlopen en dat het vooralsnog moeilijker is te confisqueren.
Met een huidige marktwaarde van ruim $175 miljard is Bitcoin
nog slechts een dwerg vergeleken met goud met een marktwaarde
van ca. $7,75 biljoen (12 nullen). Evenals edelmetaal ga je
Bitcoin met de huidige ‘cost of opportunity’ liever niet
besteden aan consumptieve uitgaven.
Gezien de manipulaties van het edelmetaal lijkt de weg
vrij voor toenemende belangstelling voor de virtuele crypto’s
zolang er “van bovenaf” niet wordt ingegrepen. Als het zover is,
zal deze ingreep vooraf waarschijnlijk niet worden aangekondigd.
Intussen blijken er bij de CME Group (Chicago Mercentile
Exchange) plannen te bestaan om op korte termijn een Bitcoin
Futures contract te lanceren gebaseerd op de CME CF Bitcoin
Reference Rate, een éénmaal per dag middels een dagelijks uit te
brengen ‘fixing’ om 4 uur ‘s middags (London time), dus via een
soortgelijk gecentraliseerd clearing mechanisme. Hiermee zouden
speculanten kunnen anticiperen/wedden op een positieve alsook
negatieve trend, zonder een Bitcoin in handen te hebben. Dit
vraagt om een zware regulering daar anders de verliezen te sterk
zullen oplopen. Gezien de stijgingspotentie zou het aantal
shorts het aantal longs gemakkelijk kunnen overstijgen. Bij een
efficiënte regulering zal het risico afnemen. Anderzijds, als
het zover is zal Bitcoin vanaf dat moment op dezelfde wijze
slachtoffer kunnen worden van prijsdruk zoals dat sinds 2011 met
het edelmetaal het geval is.
De Britse Financial Times verwacht in dat geval een behoorlijke
terugval zoals dat is gebeurd op de Japanse beurs in de jaren
’80 toen er optiecontracten werden geïntroduceerd op een moment
dat de Nikkei boven de 40.000 punten stond en dat niveau nooit
meer heeft weten in te lopen. Het zelfde lot gold de Amerikaanse
hypotheekmarkt toen daar in 2006 de risico’s van de subprime
hypotheken en de zgn. mortgage backed securities in derivaten
werden “geaccommodeerd” en grote ‘negative bets’ werden
geplaatst met alle gevolgen van dien. Als Bitcoin c.s. dezelfde
kant uitgaat als goud in een ratio van 92 op 1 (zoals op de
COMEX) dan betekent zulks dat hiermee opnieuw de basis wordt
gelegd voor een “subversieve” gefingeerde
marktprijsafspiegeling.
Zolang we al te maken hebben met een bond bubbel, die vooral
door de Duitse conservatieve politici alsmede door de Duitse en
Nederlandse bankpresident wordt verfoeid ……….. |
|
 |
|
alsmede een beursbubbel die met name door de Fed
en ook door de BoJ (zelfs via aandelen opkoop) wordt gevoed,
|
|
 |
|
luidt tevens de vraag wat er dan voor de Bitcoin
bubbel in het verschiet ligt, eigenlijk in het verlengde van de
mondiale monetaire systeem bubbel? |
|
 |
|
Nobelprijswinnaar professor Joseph Stiglitz liet
op 29 november in een TV interview met Bloomberg weten: ‘Bitcoin
should be outlawed because of its potential for circumvention
and as it does not serve any socially useful function’. Hij legt
hiermee weliswaar de vinger op de wond van de omzeiling van het
monetaire bestel maar anderzijds mocht de blockchain valuta het
voortdurend uitwonen van onze koopkracht in de toekomst kunnen
uitbannen dan heeft dit wel degelijk een sociaal nuttige
functie. Overigens, bij de herinvoering van een Gouden Standaard
bereik je precies hetzelfde effect.
Dat er iets moet gebeuren laat onderstaand veelzeggend bericht
zien opgetekend uit ZeroHedge daterend van maart j.l. met een
‘grimas’ naar de U.S. credit card. |
|
 |
|
Noot: deze balans is dit jaar al weer met 5%
gegroeid!
Het zal uiteindelijk gaan om het verkrijgen van de controle over
het totale in- en uitgaande crypto transactieverkeer via
wetgeving en regulering. Bij uitblijven hiervan zullen we in de
toekomst wellicht te maken krijgen met de meest disruptieve
monetaire ontwikkeling aller tijden temeer daar we nog maar in
het crypto voorportaal staan. In dit opzicht lijkt de ‘lead’ in
China te liggen daar bijna 85% van het huidige handelsvolume in
crypto’s uit China stamt. Meer dan in elk ander land geldt daar
het grootste wantrouwen jegens “de fiatpapierwinkel” maar dat
geldt in wezen voor geheel Azië al sinds mensenheugenis.
NB.
investeren in crypto’s heeft niets te maken met beleggen maar
puur met speculeren en in actieve vorm is het zaak er voor te
zorgen de inzet zo snel mogelijk veilig te stellen zodat je met
“het restant” effectief nooit je nestei kunt verliezen!
Robert Broncel
Copyright, 30 november 2011
PS. deze column wordt mede verstuurd aan
bankpresident Klaas Knot van DNB. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
