Header

Columns 2017

2016

2015 2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

OORLOGSDREIGING/RISICO
(11 februari 2017)

 

Ondanks de wederzijdse sympathiebetuigingen tussen Trump en Putin blijken de voorbereidingen tot een confrontatie rond de Russische grens onverminderd voort te gaan. Tegelijkertijd is er opnieuw sprake van heftiger confrontaties in het Donbasgebied in het Oosten van de Oekraïne.
 

Moeten we ons nu meer zorgen maken? Hopelijk niet maar het wapengekletter wordt wel luider en dan met name van de zijde van de V.S. en de NAVO. In een interview met Time deze week liet voormalig partijleider Gorbatsjov blijken van zijn ongerustheid. Zo stelde hij dat “geen probleem momenteel urgenter is dan de militarisering van de politiek en de nieuwe wapenwedloop waarbij steeds meer troepen, tanks en ander wapentuig inclusief raketten  naar Europa worden getransporteerd. De NAVO en Russische troepen staan nu op schootsafstand van elkaar, terwijl politieke en militaire leiders een steeds oorlogszuchtiger taal uitslaken”.
 

Gorby zet zijn ongerustheid af tegen de jaren ’80 toen hij met voormalig president Reagan in staat bleek om de spanningen over en weer te verminderen en tot afspraken te komen waarbij de ene partij plechtig beloofde de andere niet te zullen aanvallen, een en ander onder de wederzijdse afbouw van het nucleaire arsenaal. Tijdens de top in Genève in 1985 tussen de V.S. en de Sovjet-Unie werd  eveneens overeengekomen dat atoomwapens alleen mochten dienen om de vrede te bewaren, terwijl deze dreiging thans opnieuw reëel is. Putin heeft nog eind vorig jaar aangegeven dat hij niet zal aarzelen om “de nucleus” in te zetten indien de NAVO onverhoopt tot een aanval mocht besluiten. Vanuit Putins optiek wel begrijpelijk daar de Russische slagkracht te velde vooralsnog niet opgewassen is tegen die van de NAVO. 
 

Vandaar dat Gorby de hoop uitsprak opnieuw het politieke dialoog te zoeken dat verder gaat dan de bestrijding van het terrorisme. Hij deed een beroep op de leden van de Veiligheidsraad om te komen met een resolutie waarin een nucleaire oorlog wordt uitgebannen. Heden ten dage bezitten de V.S. en Rusland samen bijna 90%  van het mondiale nucleaire arsenaal en dragen daarvoor een bijzondere verantwoordelijkheid. Tenslotte haalde Gorby de quote van oud-president Roosevelt aan ‘that one of the main freedoms is the freedom from fear’.
 

Intussen zet Rusland ook grote vaart achter de militaire opbouw in het Arctisch gebied om de V.S. en Canada te beletten vanuit die hoek een verrassingsaanval te kunnen openen. Maar ongetwijfeld zal deze ‘move’ tevens bedoeld zijn om de gigantische olie- en gasvelden veilig te stellen. Volgens de U.S. Geological Survey zou dit gebied met een omvang van bijna een half miljoen vierkante mijl goed zijn voor ruim 410 miljard(!) vaten olie equivalent.

Met diverse atoomijsbrekers, atoomonderzeeërs, raketten, radarbases, gemechaniseerde pantsertroepen etc. is dit het grootste militaire machtsvertoon ooit, groter dan ten tijde van de Koude Oorlog. Op onderstaande overzichtskaart van Reuters wordt een en ander duidelijk.

Alle bases liggen op Russisch grondgebied. Dit gebied was onder Gorbatsjov en Yeltsin nagenoeg geheel vrij van wapens gemaakt. Het zal geen bevreemding wekken dat de nieuwe Amerikaanse minister van Defensie sprak van ‘agressive steps pledging to prioritize developing a U.S. counter strategy’. Intussen werden onlangs de eerste 300 Amerikaanse mariniers in Noorwegen gestationeerd, de eerste keer sinds WO II.
 

Voorts wordt in een artikel op ZeroHedge van 7 februari j.l. de militaire aanwezigheid in de Baltische staten opnieuw  vergroot met tanks,vliegtuigen en manschappen, dit na soortgelijk machtsvertoon langs de oostgrens van Polen, Bulgarije, Roemenië alsmede met verse troepen en wapenaanvoer in Duitsland.
 

Het Amerikaanse ministerie van Defensie liet begin deze week een verklaring uitgaan met de woorden: ‘the movement of equipment and troops into and around Europe marks the beginning of a continuous rotation of armored brigade combat teams from the United States as part of Operation Atlantic Resolve (een demonstratie van voortdurend Amerikaanse betrokkenheid bij de gezamenlijke veiligheid bedoeld om de NAVO bondgenoten ervan te verzekeren dat het gaat om Amerika’s betrokkenheid bij “de vrede en stabiliteit” na de Russische interventie in Oekraïne). Dat de ontwikkelingen in Oekraïne werden geïnitieerd  door de V.S. (zie ook mijn columns “Handen af van Oekraïne” - 2014), daarvan werd evenwel niet gerept. Op de NAVO inzet kwam als Russisch antwoord de versterking en uitbreiding van de strategisch nucleaire capaciteit inclusief de opstelling van raketten in Kaliningrad – Russische enclave aan de noordoostgrens van Polen.

Ruim zeventig jaar na WO II houdt de V.S. volgens de laatste opgave van het Pentagon alleen al 174 bases aan in Duitsland, 113 bases in Japan en 83 bases in Zuid-Korea.
 

De kosten hiervan beslaan een kleine $200 miljard ‘s jaars. Dit is alleen vol te houden met de dollar als reservevaluta. Zodra deze rol is uitgespeeld zullen de V.S. in rap tempo moeten afbouwen. Vooralsnog is hiervan geen sprake maar wordt wel beschouwd als een “draaiing van de speelvelden”.
 

Er is niet één land in de wereld dat zoveel bases in de omgeving van haar potentiële vijanden heeft ingericht. Het zal dan ook geen verbazing wekken dat landen als China en Rusland maar ook Iran de jongste bewegingen van de V.S. in Oost en West met argusogen blijven volgen. Stel je maar eens voor dat een land als Rusland of China op deze wijze de V.S. zouden kunnen bedreigen. De Cuba crisis in 1961 geldt als een “lichtend” voorbeeld, die direct op een nucleaire confrontatie dreigde uit te lopen, ware het niet dat Chroestjov tijdig inbond.
 

Om aan te geven hoe bedreigd het Kremlin zich thansvoelt, is er vorige maand een cordon van S-400 Triumpf luchtverdedigingsraketten (modernste) rond de westzijde van Moskou in opperste paraatheid gebracht. Stel je zoiets voor rond Berlijn, Den Haag of zelfs Washington?

Ondertussen wordt ook het Amerikaans/Chinese conflict over de eilandengroepjes in de zuidelijke Chinese Zee flink “opgepoetst”. In dat kader adviseerde de Chinese minister van Buitenlandse Zaken dat de V.S. eerst hun eigen verleden maar eens moesten afstoffen, daarbij refererend aan de Overeenkomsten en Mandaten  van Cairo 1943 en Potsdam 1945 inzake de Chinese Territories die door Japan waren ingenomen en na de oorlog teruggegeven aan China. Nu stelde de nieuwe Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken dat China geen toegang zou moeten hebben tot deze eilanden. Dit kun je opvatten als een potentiële oorlogsverklaring ware het niet dat Jim Mattis, minister van Defensie liever voorrang aan de diplomatie wenste te geven. Niettemin wordt er in China op enige termijn rekening gehouden met een militaire confrontatie. China zal door blijven gaan met het bouwen van militaire steunpunten als stand off  tegen de Amerikaanse militaire aanwezigheid in dat gebied. Alleen bij een Amerikaanse terugtrekking zullen de Chinezen water in de wijn willen doen.  
 

Intussen had president Trump eind vorige maand een (eerste) telefoongesprek met collega Putin, waarbij met geen woord werd gerept over de Krim noch over Oekraïne, die uiteindelijk de reden van de sancties vormden. Tegelijkertijd werden er duizenden Amerikaanse troepen ingevlogen in Polen. Nu hoeft dat niet direct te betekenen dat een confrontatie op hand is. Het kan ook zijn dat Trump als voormalig zakenman hiermee wisselgeld creëert om enerzijds de sancties af te bouwen in ruil voor de Russische belofte geen aanvalsplannen te koesteren jegens de Baltische staten c.q. Polen en voorts misschien om tot een verdere afbouw van het nucleaire apparaat te komen. 
  

Een heethangijzer is verder het plan om een antiraketschild in Zuid-Korea aan te leggen als antwoord op de raketdreiging vanuit Noord-Korea. China maakt hiertegen ernstig bezwaar en misbaar omdat dit schild evenzeer tegen haar raketten kan dienen. Een modus hierop vinden ligt niet direct voor de hand.
 

Tenslotte is er de dreiging van een valuta- c.q handels oorlog nu president Trump van mening is dat de belangrijkste muntsoorten als de yuan, de yen en de euro een te zwakke positie innemen ten opzichte van de dollar. Deze uitspraak valt binnen het zelfde kader van ‘America first’, waarmee reeds een protectionistische geur werd verspreid. Trump doelde hiermee op een omkering van de handelsstromen zodat de V.S. meer zou kunnen produceren en exporteren, zonder de vraag te stellen of dat zou leiden tot een hogere consumptie van Amerikaanse producten in de rest van de wereld. Deze opstelling zou niet alleen kunnen leiden tot een handelstoenadering tussen China, Rusland en Europa maar tevens tot een isolement van de V.S. Tevens zou het opdrogen van het buitenlandse dollaraanbod leiden tot het einde van de rol van de dollar als ’s werelds reservevaluta. Het voert in dit bestek te ver om hierop uitvoerig in te gaan maar ik kom er zeker op terug.
 

Kortom, in deze nogal “onstuimige” wereld moet je blijven hopen op een overwinning van het gezonde verstand daar een oorlog alleen maar verliezers kent. Echter, niet uit het oog mag worden verloren dat de tipping point van de monetaire implosie als aanleiding zou kunnen worden aangegrepen voor een harde confrontatie met “onze vijanden, omdat er dan toch niets meer te redden valt”. Immers, waarom wordt er vanuit het Westen steeds meer druk gezet op de internationale betrekkingen met Rusland en China? Voor onze veiligheid? Drogreden zoals deze zo dikwijls in het verleden dienden om een geschil te beslechten!
 

Robert Broncel

Copyright, 11 februari 2017

 

 

<< vorige

volgende >>

 

 
 

Disclaimer Portefeuille 

Hoewel alle berichtgeving alsmede de fondsprofielen met de grootste zorg worden samengesteld en uitgebracht, kunnen geen waterdichte garanties worden verstrekt. Wel wordt de berichtgeving vanuit eigen bron zowel als van externe professionele research pas na due diligence naar buiten gebracht. De deelnemer is te allen tijde zelf verantwoordelijk voor de opvolging alsmede de aan- en verkoopbeslissingen die hij/zij hieraan ontleent. 

Het portefeuillebeheer blijft onder het ressort van Robert Broncel, waarbij de deelnemer de vrijheid heeft al dan niet opvolging te geven aan de aanwijzingen ter zake. Het kan voorkomen dat door onvoorziene omstandigheden berichten te laat worden opgenomen zonder dat hiervoor verantwoordelijkheid kan worden genomen. Voorts zal de waarde van de portefeuille fluctueren en kunnen er nooit garanties voor de toekomst aan worden ontleend. 

Het intellectueel eigendom van de portefeuille, analyses en copyrights liggen bij Robert Broncel. Verder mag er zonder toestemming NIETS van deze site worden gekopieerd of op de een of andere wijze elders worden weergegeven.

2016 © Robert Broncel