Het kon niet lang meer uitblijven dat China haar
nieuwe rol zou opeisen binnen de huidige gevestigde orde maar
meer nog daarbuiten. Veel landen hebben dit signaal intussen
opgepikt door lid te willen worden van de thans geïnitieerde
Asian Infrastructure Development Bank (AIIB) ondanks
tegensputteren van de V.S. wier dominante rol voor het eerst een
serieuze deuk oploopt. Hier zou wel eens de waterscheiding van
de toekomst kunnen zijn gelegen.
Het gaat uiteindelijk om de inrichting van een
nieuw internationaal financiëel systeem met als ‘cutting edge’
nieuwe dragers voor de Wereldbank, IMF en de Asian Development
bank die in toenemende mate in een vermolmingsproces verzand
zijn geraakt.
Opvallend is de gretigheid waarmee diverse met
name ook Westerse landen in zeer korte tijd hun interesse hebben
getoond. Hoewel de bank pas eind van het jaar z’n beslag zal
krijgen, gaat de impact hiervan reeds de gehele wereld aan. Eén
van de heikele punten voor China gold de geringe invloed binnen
het IMF met een stemverhouding van slechts 4% tegen 17% van de
V.S. Dat valt in het huidige bestek niet meer uit te leggen.
Voorts verkeert de Wereldbank in een soort existentiële crisis
zonder nog tot veel nieuwe initiatieven te kunnen komen. De crux
van het verhaal is dat China gezien de omvang van de economie
middels een multilaterale organisatie mondiale legitimiteit
nastreeft.
Als belangrijke bijkomstigheid voor China geldt
om ook zo veel mogelijk Europese naties, lees: Amerikaanse
bondgenoten aan tafel te krijgen, gericht op consensus en
samenwerking. Zoals Amsterdam in de 17e eeuw het
meeste geld op tafel bracht binnen onze roemruchte VOC en
daarmee een belangrijke stem in “deze club’ verkreeg en de
Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden op de kaart zette, zo
lijkt China dat met 49% van het ingebrachte kapitaal in dit
nieuwe bankinstituut dat kunststukje te willen herhalen. Voorts
gaat het er om welke ‘best practices’ de bank zal gaan voeren,
waarvan er minsten twee ‘non-negotiable’ zullen blijken te zijn:
A) er
zal een raamwerk voor duurzame schulden moeten worden opgetuigd
om te voorkomen dat (ontwikkelings)landen te veel schuld op hun
nek nemen
B) de
perceptie zal moeten worden vermeden dat de meeste
financieringsleningen zijn bedoeld om de Chinese economie te
faciliteren waar het immers het gehele Euraziatische continent
aangaat.
De uitdaging aan de V.S. is om met een beter
alternatief te komen en dat zal niet meevallen, tenzij dat land
met een soortgelijk plan haar eigen hopeloos verouderde
infrastructuur zoals wegen, bruggen, tunnels, riolering,
elektriciteitsnetwerken etc. te lijf zou willen gaan maar vreemd
genoeg stuit dat op allerlei voetangels en klemmen.
China neemt nu een voorsprong met het plan van de
Maritieme Zijde Route ontwikkeld door de National Development
and Reform Commission ((NDRC), China’s centraal economisch
planbureau dat een ‘free flux’ van economische factoren
voorstaat alsmede een efficiënte allocatie van hulpbronnen en
marktintegratie aangezet door de connectiviteit tussen Azië,
Europa en Afrika. De verwachting is dat dit plan het mondiale
politieke en economische landschap sterk zal doen veranderen,
waarbij veel landen uitzien naar een daadwerkelijke groei-impuls
in plaats van het eindeloze gedraai aan de monetaire knoppen,
zonder soelaas. |