|
Vandaar de monetaire verruiming als laatste
redmiddel!
Keynes
Of zoals John Maynard Keynes het verwoordde:
‘by a continuing process of inflation, governments can
confiscate secretly, arbitrarily and unobserved an important
part of the wealth of their citizens impoverishing many and
enriching some’, vertaald: middels een continu
inflatieproces kunnen regeringen onopvallend en naar willekeur
hun onderdanen van een belangrijk deel van hun vermogens ontdoen
en sommigen (hierbij doelt hij kennelijk op “de
touwtjestrekkers” en “de knoppendraaiers”) verrijken.
Lenin
Of zoals Lenin het uitdrukte: “Er bestaat geen
subtieler en zekerder middel om de bestaande basis van de
samenleving te ondergraven dan door de waarde van de munt te
verkwanselen”.
Daarin zijn de V.S. met hun vrije reservevaluta
sinds de loskoppeling van het goud in 1971 in elk geval
“voortreffelijk” geslaagd! In goud uitgedrukt is er sinds die
tijd nog geen 5% van de koopkracht overgebleven. Bij het
aanschouwen van dit aftakelingsproces zou Lenin zich
ongetwijfeld lachend in z’n graf wentelen. Hierbij aangetekend
dat dit proces zich op soortgelijke wijze in de voormalige
Sovjet-Unie heeft afgespeeld maar gecamoufleerd werd middels
extreem lage huren (nagenoeg alle vastgoed behoorde de staat
toe), extreem goedkoop openbaar vervoer, nagenoeg gratis
onderwijs en medische verzorging en extreem lage
theatertarieven.
China
Even opvallend waren de woorden van Gao Xiqing,
president van de China Investment Corporation, het Chinese
staatsinvesteringsfonds met $7 biljoen aan belegd vermogen. Hij
is intussen overtuigd van de zich aandienende implosie van de
derivatenmarkt met een updated omvang van een slordige
$1.200 biljoen tegen een totaal mondiaal bruto product van
“slechts” $70 biljoen. Hij voegde er aan toe: ‘with the
smartest kids to design these products, the only purpose of
which is to get money out of other people’s pockets,
vertaald: deze producten zijn door uiterst slimme jongens
bedacht om bij anderen geld uit de zak te kloppen.
De Chinezen zijn zich als geen ander bewust van
de uiteindelijke koopkrachtverdamping van hun in dollars
genoteerde waarden. Vandaar de oprichting van de eerder in deze
column vermelde Shanghai Cooperation Organisation (SCO),
waarbinnen goud als handelsankerpunt fungeert. Hoewel dit
handelsblok een beetje zou kunnen worden beschouwd als
tegenhanger van “het westerse imperium”, krijgt dat in onze
omgeving nauwelijks aandacht omdat het een verdrag betreft
tussen staten als China, Rusland, Kazakhstan, Kirgistan,
Tadjikistan en Uzbekistan die overigens gezamenlijk een kwart
van de wereldbevolking vertegenwoordigen. Landen als India,
Iran, Pakistan en Mongolië wensen eveneens toe te treden. Dat
zelfde geldt voor Afghanistan zodra de westelijke geallieerden
daaruit vertrokken zijn. We hebben het dan over bijna de helft
van de wereldbevolking.
Iran
In de Oost-West verhouding speelt Iran intussen
een cruciale rol als belangrijkste olieleverancier van o.a.
China en India, terwijl er een boycot ligt op de uitvoer ervan.
Daar deze olie niet langer in dollars leverbaar is, wordt een
deel hiervan reeds in goud verhandeld, waarmee de
remonetarisering van goud als geld al dan niet formeel is
ingeluid. Iran kan niet anders dan de rol van de dollar
ondermijnen en vormt met de nucleaire dreiging de complicerende
factor temeer daar China en Rusland mordicus tegen ingrijpen in
een door Iran gesteund Syrië (smeltkroes van etniciteit en
religie) zijn.
Intussen gaat Rusland door met het bewapenen van
Syrië ondanks de steeds explosievere sfeer. Als deze
binnenlandse oorlog op de een of andere manier wordt
geïnternationaliseerd dan staan er diverse landen “op de stoep”
waaronder alle grote mogendheden.
Rusland
Wladimir Putin verdedigt de Russische
wapenleveranties aan Syrië en beschuldigt het Westen van het
uitlokken van een confrontatie. In een vraag voor een
internationaal persforum wat hij van de huidige relatie met het
Westen vond zei hij: ‘we landed on a dead-end road’; the
world order as we knew it, is breaking into pieces’,
vertaald: we zitten nu op een doodlopende weg daar de
wereldorde bezig is in duigen te vallen.
Tussendoor werd gemeld dat Rusland ook een
wapendeal heeft gesloten met Irak voor een
totaal van $4,2 miljard inclusief 30
gevechtsheli’s en tientallen surface-to-air raketsystemen.
Voorts wordt nog onderhandeld over de nodige Mig-29 jets en
ander wapentuig. Waar is dat allemaal voor nodig? Met een
shiítisch bewind in Baghdad is dat stellig mede bedoeld als een
flankbeveiliging van Iran. Met buffers als Syrië, Irak en het
westen van Afghanistan probeert Iran zich te verschansen, in de
wetenschap dat Hezbollah in Libanon met duizenden door Rusland
geleverde rakettenen ook nog voor de nodige “ketelmuziek” kan
zorgen. Voorts blijft Israël natuurlijk een ongewisse factor
hoewel het militair/logistiek niet voor de hand ligt dat dit
land ondanks alle dreigementen op eigen gezag de lont in dit
kruitvat zal steken. Netanyahu’s missie naar de V.S. mislukte in
dat opzicht.
Uitlokking incident
Nadat Irak moest worden verlaten en Afghanistan
in 2014 wordt opgegeven zien de V.S. hun rol in het
Midden-Oosten afnemen. Graag zou de V.S. hun druk op Iran willen
vergroten door de Syrische wesp uit het nest te verjagen. Israël
wil wel een handje helpen en Saudi-Arabië ook. Of Turkije op
eigen gezag een Syrische passagiersvliegtuig met nogal wat
Russen aan boord gedwongen heeft op Turkse bodem te landen zal
wel nooit geheel duidelijk worden.
Schot voor de Russische boeg?
Om de Amerikanen via de achterdeur “aan boord” te
krijgen is een incident gemakkelijk uitgelokt. Turkije geldt na
de V.S. als de belangrijkste NAVO bondgenoot. Wellicht zal voor
een eventuele nieuwe directe inmenging in deze regio eerst de
uitslag van de Amerikaanse verkiezingen op 6 november a.s.
worden afgewacht. Met hardliner Romney als mogelijk de
nieuwe president komt die teerling dichter in zicht.
Het is beslist niet ondenkbaar dat met de huidige
monetaire malaise volop in de schijnwerpers een geënsceneerde
inmenging in het strategisch belangrijke Syrië een reële optie
wordt. Met Assad op de loop kan Israël ook gemakkelijker in
stelling worden gebracht.
Niet vergeten is dat de oorlogsindustrie vanaf de
uitlokking van de Japanse aanval op Pearl Harbor in december
1941 gevolgd door het Marshall Plan (dat terugbetaald moest
worden) na de oorlog de Amerikaanse economie uiteindelijk weer
op poten heeft gekregen.
De Fed weet maar al te goed dat de economie
weliswaar met veel kunst en vliegwerk nog een tijdje in stand
kan worden gehouden maar dat QE nooit die fundamentele
economische groei kan genereren om het schip van staat weer in
een gezonder vaarwater te krijgen. De oorlogsindustrie kan in
principe wel die generatorfunctie vervullen nadat eerst een
monetair saneringsproces op gang is gebracht. Een oorlog zou de
aandacht bovendien kunnen afleiden van de uiterst belabberde
financiële situatie. We weten niet wat zich momenteel in de
krochten van Washington D.C. afspeelt maar al met al ligt er
genoeg “ammunitie” om Alarmfase I in te luiden.
Robert Broncel
Copyright, 15 oktober 2012 |
