Doorgaan met de euro blijft grosso modo het
credo. Intussen hebben we al zoveel gaten gestopt en garanties
afgegeven dat we de facto niet meer terug kunnen. Vandaar de
Latijnse oplossing met ‘carte blanche’ voor de ECB
(m.u.v. Duitsland) om de flappentap weliswaar na
“strenge ballotage” verder ongelimiteerd open te zetten. Dat
Spanje en Italië voor ruim 30% in hun eigen bailout (EFSF)
dienen te voorzien, speelt in de markt kennelijk geen enkele
rol.
Het meest recente onzalige voorbeeld dateert van
nog maar net 10 jaar geleden toen Argentinië met een ‘default’
van ruim $100 miljard ‘belly up’ ging. Dollar deposito’s werden
omgezet in vrijwel waardeloze peso’s om vervolgens de koppeling
met de dollar ‘overnight’ te verbreken. De “vrij gemaakte” peso
werd daarop prompt gedevalueerd, spaargelden werden in
koopkracht gedecimeerd, de banken stonden opeens met hun broek
naar beneden en de bevolking ging luid protesterend met pan en
al de straat op. Dit “incident” stond toen zover van ons af dat
niemand er zich druk maakte. Je zou zo zeggen dat daaruit in
ieder geval in Argentinië lessen zouden zijn getrokken. Maxima
zal het zich ongetwijfeld nog weten te herinneren.
Nieuwe rode signalen
Het land staat thans evenwel opnieuw aan de
vooravond van een ‘default’. Veel signalen staan intussen weer
op rood. In zijstraatjes van steden zie je opnieuw kleine
wisselkantoortjes verschijnen waar in plaats van de officiële
wisselkoers van 4,4 peso nu 6,7 peso voor de dollar wordt
geboden of 25% meer. Dat impliceert een reëel koopkrachtverlies
van ruwweg 25%.
Voorts is al meer dan 40% van alle bankdeposito’s
vanuit Argentinië naar het buitenland gesluisd. Je dient sinds
kort speciale toestemming aan te vragen om je dollars overzee te
sturen. Dat zelfde geldt voor een buitenlandse vakantie die je
eerst aan een of andere bureaucraat moet voorleggen en uitleggen
waarom je een bepaalde som aan dollars voor je vakantie wilt
meenemen. Banken genieten intussen weer hetzelfde wantrouwen als
10 jaar geleden en zijn alleen goed genoeg voor de dagelijkse
“boodschappen” maar ook niet meer dan dat. Voor de rest staan ze
weer grotendeels op buitenspel.
De vastgoedsector in Argentinië ligt nagenoeg op
z’n gat. Iedereen wil zo veel mogelijk z’n geld er uit halen. De
ervaringen van 10 jaar geleden staan nog vers in het geheugen
gegrift. Omdat de buitenlandse schuld destijds nooit is
terugbetaald kan het land geen beroep doen gelden op enige
buitenlandse steun zoals bijvoorbeeld het IMF. Om het
“huishoudboekje” nog enigszins op peil te houden begon men al 2
jaar geleden de pensioenfondsen te plunderen. Dat gebeurt hier
ook maar met meer “raffinement”.
Economisch mismangement
De bottleneck zit ém evenwel in de import die in
dollars moeten worden afgerekend. Als daar de zaken spaak lopen
dan is het met de economie gedaan. Vandaar de naasting van het
“filiaal” van het Spaanse Repsol. Op deze wijze zouden straks
meer buitenlandse grondstoffenproducenten in Argentinië kunnen
volgen. Grondstoffen leveren immers dollars op. Meer dan tijd
winnen doe je er niet mee en het is zelfs de vraag of er wel
voldoende expertise in huis is om dit soort nationalisaties met
succes te bekronen. Nieuwe buitenlandse valutacontroles liggen
in het verschiet waarmee je buitenlandse investeerders uiteraard
afschrikt. Het regiem is opnieuw totaal onberekenbaar geworden.
Als gevolg van het economische mismanagement
wordt het belastingklimaat steeds onvriendelijker. Van een
bevriende relatie vernam ik dat als een bedrijf aan alle
belastingdruk tegemoet zou komen het dan meer kwijt is dan de
winst vóór belastingen bedraagt. Naarmate de economie
verslechtert, de belastinginkomsten teruglopen, de import
duurder wordt als gevolg van een dalende valuta, lopen de
tekorten op. Deze kunnen dan alleen met “de mantel” van de
drukpers worden afgedekt. Op deze wijze wordt een neerwaarts
economisch perpetuum mobilae ingezet, aangezet met
bezuinigingen. Waar hebben we dat meer gezien?
Dan te bedenken dat Argentinië nog geen 100 jaar
geleden het zesde rijkste land ter wereld was dat vele Europese
immigranten zoals Italianen, Spanjaarden en Duitsers wist te
lokken tot ver na WO II.
Lering
Als we ons op de golven van het opportunisme
laten meesleuren in de gedachte dat de munt met de geldkraan te
redden is dan wordt het – en dat staat vast – steeds harder
dweilen. Vluchten kan intussen haast niet meer daar zo
langzamerhand sprake is van mondiale fiscale transparantie. Je
bent feitelijk alleen veilig met een tweede paspoort. Het tweede
land wil dan wel weten met welke “bagage” je binnenkomt, zodat
je daar niet aan de staatsruif kunt komen te hangen. Het
vestigen van een belang (vastgoed, filiaal) is dan de geëigende
weg.
Afgezien van een handjevol banken zoals Overseas
Chinese Banking Corp. en United Overseas Bank Ltd. in Singapore,
de Hang Seng Bank in Hong Kong en verrassenderwijs Svenska
Handelsbanken in Zweden alsmede enkele Canadese banken, is er
van echt veilige banken bijna geen sprake meer.
Door gebrek aan kennis in combi met opportunisme
zijn we met z’n allen in een vreselijke monetaire val getuind.
De Argentijnen hebben er klaarblijkelijk niets van geleerd en
onze slecht aangestuurde beleidsmakers tot dusver evenmin,
althans ze laten het niet blijken. Het zal bijgevolg voor ons
weinig uitmaken welke partijen straks aan het bewind komen. Dat
geldt eveneens voor de rest van Europa en alsook in de V.S.
Robert Broncel
Copyright, 11 september 2012
|