|
Zolang de financiële markten met succes
gemanipuleerd blijven worden zijn ze voorspelbaar. En voor zover
geen der marktpartijen aangeeft het voor gezien te houden,
ervaren we dat vooralsnog als een zekere ‘rust’. Goed, af en toe
vindt er een rimpeling plaats maar die wordt keer op keer vrij
snel weer glad gestreken. Onze ‘stuurlieden’ wensen ons zo lang
mogelijk binnen het oog van de storm te houden. Zo blijven ze
daarmee zelf ook uit de wind! De grote hamvraag is hoe lang nog
voordat we (onverhoeds) in de onafwendbare Grote Correctie
worden meegesleurd.
In Europa gaat er nu middels bailouts (op
commando van de V.S.) en nationale bezuinigingsprogramma’s olie
op de golven. Daarmee lijkt de
zee aan de oppervlakte iets rustiger maar de buitengewoon
woelige grondzeeën blijven niettemin even onvoorspelbaar als
onberekenbaar.
Echo’s
Af en toe schalt er een echo boven water maar tot
nog toe zonder dramatische gevolgen. Een dergelijke echo was
afkomstig van Angela Merkel met haar verklaring ‘dat de
euro er slecht voor staat’ en was wellicht bedoeld als
een hint om uit de euro te stappen. Dat werd haar niet in dank
afgenomen maar zij gaf hiermee wel blijk de realiteit onder ogen
te willen zien totdat ‘oom’ Obama en zijn banksters haar met een
biljoen dollar (bailout money) de mond snoerde.
Een minstens zo belangrijke echo kwam uit even
onverwachte hoek. Niemand minder dan Mervyn King, Governor van
de Bank of England (‘zo safe als’!), liet zich vorige week in de
Britse Telegraph ontvallen dat ‘the U.S. faces same danger
as Greece’. Hij kon dit even kwijt ten tijde van de
Britse verkiezingen toen er niemand was om hem op zijn vingers
te tikken. Reuters berichtte op 25 mei j.l. dat de triple-A
staus van Amerika op tilt staat. Het laat zich raden dat Obama
c.s. hiermee niet blij moet zijn geweest. Hij wordt intussen in
de V.S. als socialist versleten en draagt thans ook nog bij tot
de ‘socialisatie’ van de Europese schuld.
Antwoord op de Grote Hamvraag
Gaat u er wel van uit dat de beleidsmakers in
Europa en in de V.S. meer dan wie ook op de hoogte zijn van de
chaos die ze bezig zijn te scheppen. Ze doen het in hun broek
voor de gevolgen die met tijd en vele honderden miljarden worden
afgekocht. Zij lezen ook persberichten en kennen bijgevolg alle
criticasters zonder dat deze een strobreed in de weg wordt
gelegd. Of je nu professor Roubini, Jim Rogers, Martin Weiss,
Marc Faber, Robert Schiller, Peter Schiff of George Soros heet,
ze hebben allen nog steeds het vrije woord.
Je zou toch zeggen dat hun uitspraken in ieder
geval zouden moeten vreten aan het vertrouwen van het publiek.
Dat doet het ook getuige de toenemende vraag naar edelmetaal
maar nog veel te weinig. Want wie volgt er nauwlettend de
kritische financiële pers? Zolang ‘the man in the street’ zich
daarvan niet bewust is en zich bijgevolg ook niet in z’n
koopkracht bedreigd voelt, zal hij de straat niet op gaan.
Griekenland is nog maar een ‘red shoot’ of de ‘hot
canary in the coal mine’ (die gaat het eerst dood bij het
ontsnappen van methaangas).
Zolang het ongeloof in marktmanipulatie dan wel
in de ongerijmdheid van de overheid merendeels in stand blijft,
ligt hierin het antwoord op de “Grote Hamvraag” opgesloten. Maar
er is meer.
China
Nu we te maken hebben met een bijna ‘broken
euro’ en anderzijds een totaal ‘uitgewoonde’ dollar, is de
vraag hoe Azië met China voorop zich in deze ontwikkeling weet
te handhaven.
Aanvankelijk werd aangenomen dat China met de
rest van Azië wel eens als lachende derde
voor een aanzienlijk deel buiten schot zou kunnen
blijven. Deze regio is echter nog steeds in hoge mate
afhankelijk van de export. Hoewel werd aangenomen dat de meeste
export naar Amerika ging, bleek bij nader inzien Europa de
grootste handelspartner van China te zijn. Echter, de Chinese
yuan is wel gekoppeld aan de dollar zoals de meeste Aziatische
munten weer op een of andere manier aan de yuan zijn gekoppeld.
Kortom, heel Azië hangt direct aan de dollar maar is voor de
export ook afhankelijk van de euro.
Wat nu als de euro onderuitgaat en daarmee de
dollar (‘the world’s worst currency, except for all others!)
stijgt? Dat heeft directe gevolgen voor de Chinese
exportpositie. Hier lopen de Chinezen op tegen de Europese muur.
Om die reden moest ook ontkend worden dat China geen vertrouwen
meer in de euro zou hebben. De marges die reeds flinterdun zijn,
zullen nog tegen een lagere euro verder moeten worden
aangescherpt. Tegen dat licht dient de uitspraak van de Chinese
onderminister van Handel Zhong Shan te worden bezien die zei dat
‘water bij 99% nog niet kookt’ er op duidend hoe dicht het
(hete) water aan de Chinese lippen staat.
Met een BBP van $4.7 biljoen of een participatie
van 7% in de wereldeconomie en een export van meer dan 60% is er
nog een onvoldoende buffer gevormd om de neergang in euro- en in
dollarland op te vangen. Het zelfde geldt nog sterker voor een
land als India. Weliswaar neemt de onderlinge handel tussen de
diverse Aziatische staten hand over hand toe maar dit geeft al
met al nog onvoldoende blijvend economisch soulaas in de regio.
Op de beurs bestaat de vrees dat China het
moeilijk gaat krijgen als de export naar Europa en de V.S. op de
tocht komt te staan. De Chinese (‘communistische’) machthebbers
vrezen thuis voor oproer als de groei serieus in het geding
komt. Ongetwijfeld is dat hun grootste zorg!
Olieprijs
Wat ook uitmaakt is wat straks de olieprijs gaat
doen. Nu off-shore drilling door Obama voor zes maanden is
opgeschort, zou het BP-‘incident’ in de Mexicaanse Golf tot het
Three Mile Island trauma op olieterrein kunnen uitgroeien. In
een rapport van de Amerikaanse militaire inlichtingendienst van
11 april j.l. (dus vóór de BP oil spill) staat te lezen
dat ‘de surplus’ olieproductie al tegen 2012 waarschijnlijk
geheel zal zijn verdwenen. Het tekort in de jaren daarop wordt
getaxeerd op ruim tien miljoen vaten per dag, gelijk aan de
huidige dagproductie van Saudi-Arabië), met als gevolg een
explosie van de olieprijs’ (peak oil).
Opvallend is dat ook instituten als Morgan
Stanley, Merrill Lynch en Barclays een olieprijs voorzien tussen
$110 en $150 in 2012. Hoewel dit een flinke stimulans zal
betekenen voor de aanwending van groene energie, verlost ons dat
niet van een flink hogere energieprijs die we ons dan eigenlijk
niet meer kunnen veroorloven. Naarmate de euro verder verzwakt
zal een dergelijk scenario niet alleen pijn gaan doen maar ook
de inflatie in de hand werken. De vraag is of we vooralsnog in
een deflatie scenario moeten blijven geloven.
Zolang de handelsbanken niet scheutig zijn met
het verstrekken van krediet zou dat best kunnen. Maar
ongebreidelde geldschepping door de overheid (zie Duitsland in
de jaren ’20) geldt anderzijds als ammunitie voor een
“weergaloze” monetaire inflatie.
Valutacrisis (eindstadium)
Wat ook uitmaakt: wanneer soevereine staten (U.S.,
U.K.) of zelfs een blok van staten (eurozone) worden
geconfronteerd met een dalend vertrouwen in hun valuta krijgt
dat effect in een afnemend vertrouwen en stijgende rente,
eindigend in een dodelijke spiraal. Afnemend vertrouwen in een
majeure valuta leidt na alle voorgaande crises tenslotte tot een
valutacrisis.
Het “voordeel” is dat we hiermee dan ook alle
crises hebben gehad. Schuldafwaardering resulterend in een
proces van valutadevaluatie wordt dan het schrikbeeld voor de
crediteurenlanden. Een hoge rente dien je dan op de koop toe te
moeten nemen (Griekenland).
Aanpak van een valutacrisis lukt niet middels
fiscale en/of monetaire middelen maar vereist een fundamentele
omslag binnen het sociale, financiële en politieke spectrum.
Derhalve mag je een dergelijke omslag pas verwachten nadat een
complete monetaire chaos deze omslag zal afdwingen. Volgens
Felix Zulauf, al 20 jaar panellid van het invloedrijke Barron’s,
verkeren we reeds in het finalestadium van ons huidige monetaire
stelsel waar overheden reeds ‘bust’ zijn en uiteindelijk hun
valuta’s te gronde richten. Sterker: “we bevinden ons reeds in
de overgangsperiode waarin de consument en belegger afscheid
zullen dienen te nemen van het huidige krediet- en banksysteem”.
Deze woorden snijden wel door elke financiële ziel.
Voor de euro was een dergelijk omslagpunt
overigens twee weken geleden al zeer nabij. Merkel zou hierin
direct een aanleiding hebben gezien om uit de euro te stappen.
Met oom Obama als oppertoezichthouder moest Duitsland nu voor
een kleine €270 miljard euro bijdragen om een vloer onder de
euro aan te brengen. Duitsland dreigt met Nederland meegezogen
nu te worden in een onomkeerbare maalstroom van niet meer te
dempen poelen in Zuid-Europa. Bovenop de te nemen
bezuinigingsmaatregelen wordt deze last een loden last. Ook
maakt dat de keuze voor onze eigen munt (‘neuro’ of mark) straks
alleen nog duurder maar niettemin noodzakelijk!
Is er een alternatief? Alleen ‘hard assets’
zoals edelmetaal en vastgoed, bijvoorbeeld een boerderij met
eigen voorzieningen. Een huisje op de Veluwe dicht bij de boeren
is misschien ook een overweging. Emigratie naar Canada is een
andere optie gezien het gezonde banksysteem, de rijkdom aan
grondstoffen en edelmetaal aldaar. Dichter bij huis kunt u
gebruik maken van mijn Strategische Portefeuille.
Omslagpunt
Volgens enkele astrologen waaronder de bekende
Arch Crawford heeft het er in de sterrenwereld de laatste 10.000
jaar niet meer zo slecht voorgestaan. De aftakeling zou al na
Memorial Day (a.s. maandag) kunnen aanvangen met een climax op
26 juli. Ook al ben je niet zo ‘gelovig’ doch als meerdere grote
marktpartijen hierop anticiperen, heb je toch een begin van een
self-fulfilling prophecy. Meredith Whitney, die een
aantal puike voorspellingen deed w.o. de ondergang van Lehman,
wist een paar weken geleden op ABC News te melden dat de grote
Amerikaanse banken met de Fed voorop hun bad loans sinds
2008 gemiddeld met 400% hebben zien oplopen. Ook dat stemt niet
echt vrolijk en is genoeg voor een laatste zetje.
Volgende keer al vast een vooruitblik op wat er
na “de val” dient te gebeuren.
Robert Broncel
Copyright, 28 mei 2010 |
